Ենթակառուցվածքներ. 120 անիծյալ կիլոմետր

19/04/2017 schedule10:40

Յուրաքանչյուր հայաստանցի, որին վերջին տարիներին, կամ, առավելեւս, ամիսներին բախտ է վիճակվել Երեւանից դուրս երթեւեկել (բացառությամբ Սեւանի եւ Աշտարակի մայրուղիների), տեսել է, թե ինչ վիճակում են մեր հայրենիքի ավտոճանապարհները: Անգամ միջպետական նշանակության ճանապարհների վիճակն այնպիսին է, որ մարդու լացը գալիս է:Զուտ դատելով բնակչության թվաքանակից, ամենակարեւոր ճանապարհները, թերեւս, Երեւան-Սեւան, Երեւան-Արարատ, Երեւան-Գյումրի եւ Երեւան-Վանաձոր ավտոճանապարհներն են:

Երեւան-Սեւանը համեմատաբար նորմալ եւ երթեւեկելի վիճակում է: Երեւան-Արարատը, թեեւ շինարարական աշխատանքների արդյունքում այդքան էլ երթեւեկելի չէ եւ դրա որոշ մասերում կարելի է մեքենայի հատակը վնասել, սակայն վերանորոգումները մի պայծառ օր կավարտվեն եւ մայրուղին նորմալ կլինի:

Երեւանը Գյումրիի հետ կապող ճանապարհը (բացառությամբ Երեւան-Աշտարակ հատվածի), մեղմ ասած, լավը չէ: Այն բավականին նեղ է, ծանրաբեռնված, անորակ ասֆալտով, դանդաղ, սակայն «դիմանալու» է... Առավելեւս, որ կառուցվող Հյուսիս-Հարավ ավտոմայրուղին Գյումրիով է անցնելու, ինչը նշանակում է, որ տարիներ հետո պաշտոնական մայրաքաղաքից մշակութային մայրաքաղաք հնարավոր կլինի հասնել նորմալ ավտոմայրուղով:

Յուղը թողնել ճանապարհին

Սակայն իրավիճակը շատ ավելի վատ է Երեւան-Վանաձոր ճանապարհի պարագայում: Մայրաքաղաքը հանրապետության խոշորագույն մարզի ու հարեւան Վրաստանի մայրաքաղաքի հետ կապող ճանապարհը պարզապես քարուքանդ վիճակում է: Տեղ-տեղ փոսերն այնքան մեծ են, որ դրանց մեջ ընկնելիս տպավորություն է ստեղծվում, որ վթարի ես ենթարկվել եւ զարմանում ես, թե ինչպե՞ս մեքենայիցդ մաս չպոկվեց: Իհարկե, Երեւան-Վանաձոր ճանապարհի Երեւան-Աշտարակ հատվածից բողոքել չի լինի... Մասամբ բետոնի, իսկ մասամբ Սովետական Միությունից մնացած խճուղի է: Բայց այդ խճուղուց հետո գալիս են ճանապարհներ, որոնց համարյա ամեն կիլոմետրը անիծյալ է... Եվ այդ դժոխքը շարունակվում է անգամ Վանաձորում, որի բնակիչների մեծ մասը երեւի արդեն մոռացել են, թե ի՞նչ ասել է նորմալ ճանապարհ:

Վանաձորով անցնող միջպետական ճանապարհին կան այնպիսի հատվածներ (հենց քաղաքի մեջ), որոնք, ըստ էության, հնարավոր չէ անցնել սովորական մեքենայով՝ ամենագնաց է պետք: Իսկ նրանք, ովքեր «դուխ են հավաքում» եւ այդ հատվածով անցնում են սեդաններով, վտանգում են իրենց մեքենաների հատակի մասերը (օրինակ՝ յուղի կարտերը) թողնել հենց այդտեղ: Բայց իրավիճակն էլ ավելի տխուր է դառնում այն հանգամանքի ֆոնին, որ Երեւան-Վանաձոր ճանապարհի վերակառուցման, կամ դրա որակի ու թողունակության բարձրացման որեւէ պլան չկա: Եթե գյումրեցիները գոնե հույս ունեն, որ մի պայծառ օր Հյուսիս-Հարավ մայրուղին կհասնի իրենց քաղաք, ապա վանաձորցիներն անգամ այդ հույսը չունեն: Կարծես լոռեցիների ու այդ մարզի հյուրերի ճակատներին գրված է, որ պետք է ցմահ վատ ճանապարհներով երթեւեկեն:

Առանց երկաթուղու

Վանաձորի տրանսպորտային վիճակն ու դրա հեռանկարը էլ ավելի տխուր է դարձնում Հայաստանի երկաթուղային ցանցում այդ քաղաքի անբարենպաստ դիրքը: Երեւանից Վանաձոր հասնող երկաթգիծը անցնում է Մասիսով ու Գյումրիով... Այլ կերպ ասած, համապետական տուռնե է անում: Դրան էլ եթե գումարենք մեր երկրում երկաթուղու հետամնացությունն ու դանդաղաշարժությունը, ապա չենք զարմանա, որ Երեւան-Վանաձոր գնացք առհասարակ չկա: Վանաձորում, պարզապես, կանգառ է կատարում Երեւան-     Թբիլիսի գիշերային գնացքը: Քանի դեռ հարեւան Վրաստանում տարեցտարի նորանոր երկաթուղային ուղիներ ու կայարաններ են կառուցվում, Հայաստանում, անկախությունից ի վեր, երկաթուղային գծերը բացառապես ապամոնտաժվել են... Այնինչ, կար լավ հնարավորություն` Գեղարքունիքի մարզից Վանաձոր երկաթուղի բերելու համար:

Անհամեմատելի համեմատություն

Դեռեւս 19-րդ դարի կեսերին Գերմանիան միավորած ու Եվրոպայի առանցքային պետություններից մեկը դարձրած «Երկաթե Կանցլեր» Օտտո Ֆոն Բիսմարկը համարում էր, որ պետությունը կարող է կայացած համարվել, եթե դրանում գործում է կապը (հիմնականում՝ փոստը): Բիսմարկը 1840-ականներին նաեւ հասցրեց հասկանալ երկաթուղու կարեւորությունը եւ հաջորդ տասնամյակում արդեն կառուցեց Բեռլինը Պրուսիայի հետ կապող երկաթգիծը: Ֆոն Բիսմարկին հաջորդած Գերմանիայի մեկ այլ հայտնի առաջնորդ՝ Ադոլֆ Հիտլերը, արդեն հաշվի նստեց 20-րդ դարի տեխնոլոգիական զարգացման հետ ու որպես պետության զարգացման առաջնային գրավական դասեց տրանսպորտի վիճակը: Մասնավորապես, 1933 թվականին՝ Հիտլերի իշխանության գալուց անմիջապես հետո, որոշվեց, որ պետությունում պետք է կառուցվեն որակապես նոր տիպի ավտոճանապարհներ (որոնք կոչվեցին «ավտոբան»):

Այդ ճանապարհների վրա առանձնացվում էին երկու երթեւեկելի հոսքերը եւ յուրաքանչյուր ուղղությունը ունենում էր առնվազն երկու երթեւեկելի գոտի: Մի քանի տարում այդօրինակ ճանապարհներով միացվեցին Գերմանիայի բոլոր խոշոր քաղաքները: Հայաստանում, ինչպես հայտնի է, թեեւ կապի ոլորտը համեմատաբար լավ վիճակում է, տրանսպորտի վիճակը, մեղմ ասած, նախանձելի չէ: Այլ կերպ ասած, Հայաստանը արդեն անցել է 1840-ականների Գերմանիային, բայց դեռ չի հասել 1930-ականների Գերմանիային:

Եվ խնդիրը այն չէ, որ բյուջեում փող չկա, կամ որ ավելի կարեւոր ծախսեր կան… Խնդիրն այստեղ բացարձակապես այն է, որ ճանապարհների կարեւորությունը ընդհանրապես չի իդենտիֆիկացվում որպես կարեւորագույն խնդիր: Ու համեմատաբար տանելի են այն ճանապարհները, որոնք կամ խորհրդային ժամանակաշրջանում են կառուցվել, կամ էլ այժմ արեւմտյան գրանտներով ու վարկերով: Հայաստանի իշխանությունները, իրենց նախաձեռնությամբ, որեւէ նման պրոյեկտ չեն սկսել ու իրականացրել:

Դանիել Իոաննիսյան

Տպել
5537 դիտում

Նարեկ Մանասյանը հաղթել է Ադրբեջանը ներկայացնող բռնցքամարտիկին

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ Նիկոլ Փաշինյանը հանդես է եկել զեկույցով

Հրդեհ է բռնկվել ռեստորաններից մեկի ծխատարում

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվել է

ԱԳՆ-ում քննարկվել են Բրյուսելի եռակողմ հանդիպման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին վերաբերող հարցերը

«Ակադեմիական քաղաք» ծրագիրը քննարկվել է մարզերում գործող ՀՀ պետական բուհերի ռեկտորների հետ

Բռնցքամարտի ԵԱ․ Բարեղամ Հարությունյանը եզրափակչում է

Կստեղծվի և կներդրվի թանգարանների Էլեկտրոնային տոմսերի միասնական ավտոմատացված համակարգ

Այն ինչ տեղի ունեցավ 1915-ին, չկանխվեց և պատճառ դարձավ նմանատիպ իրադարձությունների կրկնությանը շատ երկրներում․ նախագահ

Մենք «ՈՒԱԶ»-ով չենք մտել ժողովրդի մեջ, չորս տարեկան թևը կոտրած երեխա էր սպասում. հարցազրույց Տավուշի ԵԿՄ նախագահի հետ

Եգիպտոսն Իսրայելին է փոխանցել մեկ տարով հրադադարի մասին ՀԱՄԱՍ-ի առաջարկը

Երևան-Գյումրի ճանապարհին բեռնատարներ են բախվել․ «ԶԻԼ»-ը կողաշրջվել է

2․5 գյուղի ավերակների վերադարձը միակողմանի չէ, քանի որ դրա դիմաց մենք Ադրբեջանից լուրջ խաղաքարտ ենք ստանում․ Իոաննիսյան

Ազգային ժողովը Ռուսաստանի Դաշնությունից նամակ չի ստացել

Դանիական պատվիրակությունը Գորիսում ԵՄ դիտորդական առաքելության հետ պարեկություն է իրականացրել

Ժողովուրդը շատ լավ է հասկանում, թե իր շուրջն ինչ է տեղի ունենում, փողոցում գտնվողները արդյունքի չեն հասնելու. Մկրտչյան

«Օրենքով գող»-ը ակումբներից մեկում վիճաբանել, հայհոյել է, հարվածներ հասցրել մեկ անձի․ նրան մեղադրանք է ներկայացվել

Աբովյանի կամրջի հարևանությամբ մեքենաներ են բախվել

Ռուբեն Վարդանյանը դժկամությամբ, բայց համաձայնել է ընդհատել հացադուլը․ նրան թույլ են տվել խոսել կնոջ հետ

Սանոսյանն ու Կոպիրկինը ԱԷԿ-ի 2-րդ էներգաբլոկի շահագործման երկարաձգման աշխատանքների վերաբերյալ հարցեր են քննարկել

Ալեն Սիմոնյանն ու Դըվինազը մտքեր են փոխանակել անվտանգային և տնտեսական դիվերսիֆիկացման հնարավորությունների շուրջ

Ալագյազում Մալխաս և Ռոման Ամոյանների անվան նոր մարզադպրոց կկառուցվի

Փոխվարչապետն ու Իրանի դեսպանն անդրադարձել են սահմանազատման գործընթացի վերջին զարգացումներին

Նոյեմբերյան-Բագրատաշեն ճանապարհը փակած ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է․ վերջինս հետախուզման մեջ է եղել

Զինծառայողը ականապայթյունային վնասվածք է ստացել

Միրզոյանը Սերբիայի ԱԳ նախարարի հետ հեռախոսազրույցում ընդգծել է Հարավային Կովկասում հարատև խաղաղության կարևորությունը

Կորոնավիրուսի ժամանակ 829 կեղծ պատմագրի հիման վրա Առողջապահության նախարարությունից հափշտակվել է 263 մլն 480 հազար դրամ

Ռեստորանի մոտ մեքենաներ են բախվել․ դրանցից մեկը դուրս է եկել երթևեկելի գոտուց, բախվել օբյեկտներից մեկի պատին

Հիմա հեշտ է պառկել ասֆալտին ու ցույց տալ, թե փրկում եք հայրենիքը․ Սաֆարյանը՝ ԱԺ նախկին գործընկերներին

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում 20 սահմանային սյուն է տեղադրվել

ԱԺԲ-ի հանրահավաքի ժամանակ բռունցքով ոստիկանության ծառայողի գլխին հարվածած կինը ձերբակալվել է

Հակոբ Արշակյանը Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի փոխնախագահին է ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը

Պապոյանն ու ՌԴ դեսպանը քննարկել են Վերին Լարսով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհով բեռնափոխադրումների խնդիրները

Տաքսու մեջ ծխելու հետ կապված վեճի ժամանակ ուղևորը քիմիական նյութ է փչել վարորդի դեմքին․ վերջինս այրվածքներ է ստացել

Հնդկաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է Հայաստանին զենք մատակարարելու վերաբերյալ Ադրբեջանի քննադատությանը

ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբեր են մեկնել Ոստիկանության բաժիններ՝ այսօր բերման ենթարկված անձանց տեսակցելու համար

Դոլարն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 25-ին

«Խաղաղության խաչմերուկը» Հայաստանի տեսլականն է դեպի խաղաղություն. Սիմոնյանը՝ Սիրիայի խորհրդարանի փոխխոսնակին

Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև եռակողմ պայմանավորվածությունները շարունակում են մնալ արդիական. Զախարովա

Կարծում եմ՝ պետք է քննարկենք այդ հարցը․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Ադրբեջանից Հայաստան գազ ներկրելու՝ Իլհամ Ալիևի առաջարկի մասին