Ընտրական բեկում ՀՀ-ում. հիմա տանիքների վրա լավ ցատկողներ ընտրում էի՞նք, թե՞ չէինք ընտրում

Հայաստանում երեկ տեղի ունեցավ բեկումնային ընտրական միջոցառում: Այս ընտրություններն առաջին հերթին բեկումնային էին, որովհետեւ պետությունն անցավ խորհրդարանական կառավարման համակարգի: Սակայն խոսքը դրա մասին չէ:

1991 թվականի նախագահական ընտրություններից հետո առաջին անգամ ընտրությունների արդյունքները ճանաչեցին մասնակից բոլոր ընդդիմադիր քաղաքական ուժերը: 1996 թվականից սկսած բոլոր ընտրություններից հետո ընդդիմությունը չի ճանաչել արդյունքները, հայտարարել է համատարած կեղծիքների մասին, հետընտրական պրոցեսներ է սկսել, որոնք երբեք որեւէ արդյունքի չեն հասել:

Հետագա 5 տարիների ընթացքում կեղծված ընտրությունների եւ ոչ լեգիտիմ իշխանության թեման գոյության միակ իմաստ եւ աշխատանքի դաշտ է ապահովել ընդդիմադիր համարվող կուսակցությունների համար. եւ ընդամենը:

Այս անգամ այդ փակ շղթան ճեղքվել է: Ընտրություններին մասնակցած, անցողիկ շեմը հաղթահարած եւ չհաղթահարած կուսակցությունները, տեղական դիտորդները, միջազգային դիտորդները, սփյուռքից ժամանած դիտորդները, բոլորը ընդունում են, որ ընտրությունների արդյունքները ձեւավորվել են քվեատուփերում ընտրողի ձեռքով հայտնված քվեաթերթիկներով: Այլ բան, որ նրանք վերապահում ունեն, թե ընտրողն ինչ գնով է կատարել իր ընտրությունը:

Սա արդեն ուրիշ խոսակցություն է, որը նոր փուլ է բացում Հայաստանի հասարակական-քաղաքական կյանքում: Բայց որպեսզի այդ խոսակցությունը մեկնարկեր, հարկավոր էր նախ դուրս գալ 21-ամյա շրջափուլից, որտեղ ամեն նոր ընտրությունից հետո կրկնվում էր հին սցենարը: Բացառությամբ իհարկե 2008-ի նախագահական ընտրությունների, որն այս իմաստով անցումային նշանակություն ունեցավ:

Իսկ ինչ ունենք այսօր: Այսօր ունենք իրավիճակ, երբ Արսինե Խանջյանն ասում է, որ ընտրողը պետք է ավելի գրագետ լինի, եւ բարձր քաղաքացիական գիտակցություն ունենա: Սերժ Թանկյանը ընտրություններն ամփոփելով ասում է. «Անկեղծ ասած՝ հուսախաբ եմ։ Իշխող ուժը, որ այդքան մեծ ազդեցություն ունի, մի քիչ դժվար է դարձնում պատկերացնել երկրի գունավոր ապագան։ Կարող եմ ասել, որ նույն վիճակը նաև Ամերիկայում է»: Իսկապես ցնցող համեմատություն:  

ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ դիտորդական առաքելության ներկայացուցիչների նախնական գնահատականով էլ  ընտրությունների հետ կապված տեխնիկական բոլոր քայլերն իրենց արդյունքը տվել են ընտրական գործընթացն էապես բարելավվել է, սակայն ընտրողը եւ ընտրվողը պետք է  հասունություն ցուցաբերեն, եւ հրաժարվեն անցյալի գործողություններից: Խոսքը ընտրողների կամքի վրա ազդելու այնպիսի գործողությունների մասին է, ինչպես` ահաբեկումը, վարչական ռեսուրսի կիրառումն ու ընտրակաշառքը: Սրանք այն կեղծարարություններն են, որոնց պատասխանատվությունը 50/50 է, այսինքն`այն հավասարապես կրում են թե առաջարկողը, եւ թե ընդունողը:

Փորձագետների եւ վերլուծաբանների կարծիքով ՀՀԿ-ի, «Ծառուկյան» դաշինքի եւ ՀՅԴ-ի ստացած ձայները մեծապես ձեւավորվել են  «անցյալի գործողությունների» շնորհիվ: Այդպես չէր լինի եւ այսօր բոլորովին այլ պատկեր կունենայինք, եթե ընտրողների մեծամասնությունը մերժեր ընտրակաշառքը, վարչական ռեսուրսի ճնշումներն ու ահաբեկումները:

Առայժմ ընտրողների ոչ մեծ, բայց վաղուց արդեն հասունացած մասը մերժել է կեղծ, թույլ, մասնատված եւ իրեն մանիպուլյացիաների ենթարկող ընդդիմությանը: Այն փաստը, որ ընդդիմադիր ուժերից խորհրդարան է անցել միայն «Ելք» դաշինքը, սրա վկայությունն է:  Սա նաեւ ապացույցն է նրա, որ այս դաշինքի մեջ գտնվող ուժերի թեզը` մեկ, ինստիտուցիոնալ եւ հզոր ընդդիմության մասին, աջակցություն է գտել հասարակության մեջ:

Ինչ վերաբերվում է ընտրակաշառքին եւ ահաբեկումներին ընդառաջ գնացող ընտրողին, ինչպես նաեւ` դրանք առաջարկող քաղաքական ուժերին, ապա թերեւս նրանց հասունանալու համար դեռ ժամանակ է հարկավոր:

Քիչ առաջ հրապարակվեց Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը անցած ընտրությունների վերաբերյալ, որտեղ նա իր գոհունակություն է արտահայտում եւ շնորհակալություն հայտնում ընտրական պրոցեսի բոլոր մասնակիցներին: Հայտարարության մեջ նաեւ ասվում է.  «Ընդդիմության պատկառելի ներկայացվածությունը խորհրդարանում այսուհետ հնարավորություն կտա վերջինիս ամբողջությամբ օգտվել խորհրդա­րանական համակարգում ընդդիմությանը ընձեռնված վերահսկողական գործիքակազմի ողջ համալիրից (...)»:

Առաջին հայացքից կարող է թվալ ընդդիմության պատկառելի ներկայացվածություն ասելով, նա նկատի ունի «Ծառուկյան» եւ «Ելք» դաշինքներին, որոնք ըստ նախնական արդյունքների նոր խորհրդարանում ունենալու են համապատասխանաբար 30 եւ 9 պատգամավոր: Իրականում Սարգսյանը նկատի ունի միայն «Ելք» դաշինքին (ով ով, բայց նա ամենից լավ  գիտի, որ «Ծառուկյան» դաշինքին ընդդիմություն չես անվանի):

Անհիշելի ժամանակներից Հայաստանի խորհրդարանում 2-ից ավելի ընդդիմադիր պատգամավոր չի եղել: Խոսքը ոչ թե ընդդիմադիր անունը կրող, բայց իշխանության հետ ներքին խորը կապերով կապկպված, այլ իսկապես անվերահսկելի, ազատ եւ անկաշկանդ ընդդիմադիր պատգամավորի մասին է:  

Այս իմաստով հաջորդ խորհրդարանում ընդդիմությունն իսկապես պատկառելի ներկայացվածություն է ունենալու, Հայաստանի համար աննախադեպ մեծ քանակություն` 9 հոգի: Եւս 21 տարի եւ գուցե այս թիվը կրկնապատկվի:

Տպել
20649 դիտում

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին