Ոչինչ չի փոխվելու. առանց Հաց բերողի

17/03/2017 schedule11:33

Հաց բերող Արթուր Սարգսյանի մահվան լուրը լսելուց հետո առաջին արձագանքը սա է՝ սա մահ չէր, սպանություն էր: Իբրեւ մարդասպան տալիս ենք իշխանությունների անունները՝ նախագահ, կառավարության ղեկավար՝ իր արդարադատության նախարարով, ԱԺ այն պատգամավորները, որոնք ավելի վատն են, քան իրենց շեֆը: Հանրապետականները, դաշնակցականները, Ծառուկյանը չստորագրեցին Արթուր Սարգսյանի խափանման միջոցը փոխելու երաշխավորության տակ, իսկ Սերժ Սարգսյանը Արթուր Սարգսյանի մահից «հինգ րոպե առաջ» խափանման միջոցը հրահանգեց փոխել:

Հաց բերողը մեր հասարակության համար շատ էր: Մեր մեջ նա տեղ չուներ: Ու ոչ թե սենտիմենտալ բառեր են, սա շատ կոնկրետ զգացողություն է: Հաց բերողի մահը (սպանությունը, ինքնազոհողությունը) արձանագրում ենք իբրեւ չափազանց ցավալի իրողություն: Բայց ի՞նչ էր փոխում նրա ներկայությունը: Եվ ի՞նչ փոփոխություն ենք ակնկալում նրա մահից: Մենք դարձանք ավելի՞ լավը: Սկսեցինք մտածել, որ մեզնից յուրաքանչյուրն իրենից կարեւոր ուժ, արժե՞ք է ներկայացնում, մեզնից յուրաքանչյուրը կարող է իրադրությու՞ն փոխել: Հասարակական փոխհարաբերություններում ոչինչ չփոխվեց բացարձակ: Հիմա սգում ենք Հաց բերողի մահը, նահատակությունը:

Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ էլ սգում էինք 100-ից ավելի երիտասարդ զինվորների մահը: Եվ ի՞նչ փոխեց այդ սարսափելի կորուստը մեր կյանքում: Բառացիորեն օրեր անց, ապրիլի 17-ին, Հրազդանի քաղաքապետի ընտրությունների ժամանակ. մարդիկ փող վերցրին ու քվեարկեցին հանրապետական քաղաքապետի օգտին: Սահմանը պաշտպանելու փող չունեցող իշխանությունը ընտրակաշառք բաժանեց, երիտասարդների մահը ողբացող ընտրողները՝ արցունքներն աչքերին, վերցրին ընտրակաշառքն ու ձայնը տվեցին հանրապետականներին:

Երբ ընտանիքի անդամներից մեկը ծանր կամ անբուժելի հիվանդություն է ունենում, փոխվում է այդ ընտանիքի կյանքի ռիթմը, փիլիսոփայությունը, արժեւորվում են շատ բաներ, որոնք նախկինում կարեւոր չէին թվում: Հիվանդ մարդն իր ներկայությամբ թույլ չի տալիս ընտանիքի մյուս անդամներին ստորություն անել, կորցնել զգոնությունը: Մեր հասարակության մեջ «ընտանիքի հիվանդ անդամի» գործոնը հաշվի չի առնվում:

Ինքներս հիանում էինք Հաց բերողի քայլերով, սակայն նրա քայլը որեւէ գործնական հետեւանք չունեցավ մեր կյանքում: Մենք շարունակում ենք վստահ լինել, որ մեզնից յուրաքանչյուրն առանձին իրենից ոչինչ չի ներկայացնում, որ քանի դեռ մեզպեսների մի ստվար խումբ չկա յուրաքանչյուրիս շուրջը, ո՞վ ենք մենք: Ոչինչ:

Հաց բերողը կոտրեց այդ կարծրատիպը, ասաց. «Այդ մեկը ես եմ»:

Հետեւաբար, իշխանությունը փողոց է հանել իր ներկայացուցիչներից գեղեցիկներին, ֆոտոգենիկներին, մյուսներին թաքցրել վարագույրի ետեւում: Գործող համակարգը հասարակությանը վերաբերվում է որպես տկարամիտ, անկարող զանգվածի, որին բավական է ցույց տալ ժպտացող, դանակ-պատառաքաղից օգտվող վարչապետ, ու բոլորը կվազեն ձայնը իշխանությանը տալու՝ նախապես ծոցագրպանը դնելով ընտրակաշառքը:

Բայց Հաց բերողը նաեւ այդ առումով էր տարբերվում. առողջական լուրջ խնդիրները նրա մարմինը կորացրել էին, դեֆորմացրել, սակայն որեւէ մեկին դա չէր խանգարում հավատալ, վստահել ու սիրել նրան:

Հաց բերողն իր մահով նաեւ քաղաքական շատ ուժերի ազատեց բարոյական ճնշվածությունից: Արթուր Սարգսյանի ներկայությունը ճնշող էր, հասարակության ներկայությունը չի ճնշում, անգամ ոգեւորում է: Մենք այնպիսին ենք, ինչպիսին քաղաքական բոլոր ուժերն են: Հասարակությունն ու քաղաքական գործիչները նույն համակարգի մեջ են, հարմարված են նույն համակարգին ու գործում են նույն համակարգի կանոններով:

Մեր երկրում մարդիկ, որոնք այսօր պատրաստ են հրապարակներում կազմել կրիտիկական զանգված, ունեն նույն մտածողությունը. նույն արժեքների կրողն են, ինչ իշխանությունները: Պաշտոն տվեք ցանկացածին` իշխանությունից բողոքող ընդդիմադիր քաղաքական գործչին, մտավորականին, եւ նա կարճ ժամանակում անճանաչելի կդառնա. կվերածվի կոռումպացված, հայկական չինովնիկության բոլոր արատները կրող մեկի: Անգամ ազատ (այս բառը մեր երկրում պայմանականորեն ենք գործածում) լրագրողը, երբ հայտնվում է որեւէ կուսակցության շարքերում կամ դառնում է լրատվական որեւէ ծառայության ղեկավար, անմիջապես վերածվում է մարդ-ռոբոտի:

Այսինքն, մեզնից յուրաքանչյուրը լուրջ տարաձայնություններ իշխանությունների հետ, խոշոր հաշվով, չունի: Նա, ով ունի (ում որդին բանակում զոհվել է, խելագարվել է, ում հարազատին անօրինական վճռով ազատազրկել են, ում տունը ձեռքից խլել են` ստորադասելով պետության գերակա շահին), միայնակ է: Նրանցից յուրաքանչյուրը փոքրիկ խմբով փորձում է լուծել իր խնդիրը: Հասկանալի է` ապարդյուն: Հասարակական այս կամ այն շարժումը ժամանակ առ ժամանակ զբաղվում է այս մարդկանց խնդիրը հրապարակ հանելով: Սակայն ոչ մեկի անձնական ողբերգությունը հասարակության բողոքի մեծ ալիք բարձրացնելուն չի ձգում:

Եթե ընտրողների ինտելեկտուալ վարկանիշն իշխանությունների համար այսքան ցածր է, ուրեմն կարելի է ՀՀ-ում դեմոգրաֆիկ աննախադեպ աճ նկարել՝ 2,5 միլիոն ընտրողներով: Հարմար ձեւակերպում էլ կա՝ ստիպված ենք կեղծել ընտրությունների արդյունքները, քանի որ նման անգիտակից հասարակությանը չի կարելի վստահել այնպիսի պատասխանատու գործողություն, որպիսին է՜ ընտրելը: Աստված գիտի, ում կընտրի, ում կբերի իշխանության:

Իսկ սա նշանակում է` քանի դեռ խանութներում սննդամթերք կա, մոլերում` հագուստ, հեռուստատեսությունը սերիալներ է ցուցադրում, մեր երկրում քաղաքական լուրջ ընդվզում, որը փոփոխությունների կբերի, դժվար է կանխատեսել: Ցավոք, ոչինչ չի փոխի նաեւ Հաց բերողի մահը:

Լիլիթ Ավագյան

Տպել
5254 դիտում

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով

Ուկրաինային տրամադրված F-16-ները չեն կարող փոխել իրավիճակը մարտադաշտում, դրանք օրինական թիրախ կդառնան. Պուտին

Տավուշում՝ ռուսական ռազմաբազայում, նկատել են տաջիկների և ղրղզների, գուշակեք՝ սա ինչ կազմ է և ինչի են սպասում. Սաֆարյան

Վրաց խորհրդարանականներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր

Ալիևի նախկին փեսան հայտարարել է՝ իրենց պատկանող «Crocus city»-ի վերականգնումը կախված է Պուտինի և Վորոբյովի կարծիքից

ՔԿԾ-ին անհրաժեշտ են վարորդներ. ովքեր և ինչպես կարող են դիմել

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել